Na mijn natte voorzomerritten ga ik vanaf volgende week dinsdag eens kijken hoe het er in de nazomer uitziet. Ik blijf deze keer binnen de landsgrenzen en ga een deel van de route narijden die Jacob van Lennep en Dirk van Hogendorp liepen (!) in de zomer van 1823. Een jaar of twintig geleden verscheen er een boek onder die titel (“Zomer van 1823”) waarin de dagboekaantekeningen van Jacob over die tocht te vinden waren Het voorwoord was van Geert Mak. Tevens is er toen een achtdelige documentaireserie over die wandeling gemaakt door Geert Mak en Theo Uittenbogaard die op de site van Geert nog terug te vinden is.
Iemand, ik weet nog niet wie, heeft een poging gedaan om de route die zij indertijd volgden in 42 fietstochten na te maken. Dat zal ongetwijfeld slechts globaal gekund hebben, Nederland is sinds 1823 nogal aardig veranderd. De grootste kans op daadwerkelijke navolging zal te vinden zijn in de plaatsen die zij aandeden. Etablissementen en straten waar zij langs kwamen kunnen er voor een deel nog zijn.
Het lijkt me leuk om een stuk van hun tocht te gaan volgen. Dat gaat vanaf Amsterdam eerst Noord-Holland in, vanaf Enkhuizen steek ik over naar Stavoren, en dan ga ik via Friesland en Groningen naar Drenthe. Vanaf Emmen ongeveer zal ik de jongelui (het waren twintigers, studenten in Leiden) los moeten laten, want dan begint voor mij de terugtocht naar huis.
Waarom maakten Jacob en Dirk die tocht eigenlijk? Het was in die tijd veel gangbaarder dat jongelui van stand als een soort ‘rite de passage’ een grande tour door Europa maakten, waarbij steden als Parijs, Venetië en Florence werden aangedaan.
Dirk van Hogendorp, zoon van Gijsbert Karel van Hogendorp (lid van het driemanschap dat na de Franse overheersing de Nederlanden aan een eerste grondwet hielp) had kennelijk niet veel zin in zo’n grote Europese tocht en vertelde zijn vader dat hij een ‘inspectietocht’ door Nederland wilde gaan maken. Pa van Hogendorp zag daar wel wat in, hij stelde 500 gulden (zo’n 5000 euro omgerekend naar huidige maatstaven) beschikbaar. Dirk vroeg zijn studiegenoot en vriend Jacob van Lennep hem daarbij te vergezellen, en die had daar ook wel zin in. Ook zijn vader wilde wel subsidiëren.
Ik zal mijn fietstrip helaas zelf moeten bekostigen, maar met overnachtingen in een tentje moet dat wel te doen zijn. Aanstaande dinsdag, ik schreef het al, vertrek ik. Eerst van Dordt naar Amsterdam, en dan op de tweede dag begint het pas echt.
Voor wie meer wil weten over de achtergronden is dit de link naar de site van route.nl, waar tevens de routes te vinden zijn.
Ik zal de routes trouwens niet slaafs volgen, daarvoor is mijn tijd te beperkt, en daarvoor ook volgden de jongelui een te grillige route die kennelijk deels ook werd ingegeven door mensen en uitnodigingen die ze onderweg tegenkwamen. Als leden van de hogere stand hadden ze een uitgebreid netwerk waar ze dan ook dankbaar gebruik van hebben gemaakt.
Wordt vervolgd …
Heel leuk hoor Peter! Ik ben benieuwd wat je nog van dit tweetal aan informatie tegenkomt onderweg. Veel plezier en hopelijk beter weer dan in het voorjaar.
Leuk idee, overigens is de route al bij route.nl terug te vinden inclusief redactionele toelichting
Zeker, ik verwijs er ook naar. 🙂
Op zoek naar wat anders liep ik er tegenaan en vond het meteen een leuk idee om een stuk van hun tocht na te fietsen.